Endüstri 1.0'dan 5.0'a

Ömer Faruk Kandilci | 27/03/2018 | 0 Yorum | 6931 Defa Okundu

Bu yazımda sizlere Endüstri 1.0 ile başlayan ve şu anda Endüstri 5.0 ile devam eden endüstri devrimlerini anlatacağım. Yakın zaman içerisinde eminim birçok kişinin karşılaştığı terimlerden birisi olmuştur Endüstri 5.0. Peki Endüstri 5.0 ve öncesi tam olarak nedir?

İnsanlık ilk kez endüstriyel yaşama buhar teknolojisinin keşfiyle başlamış oldu. Buhar teknolojisi ile insanlık ulaşım ve üretimde büyük gelişmeler görüldü. Zamanla bilgi toplumu dönemi başladı ve bilgisayar ve dijital teknoloji hızlı bir şekilde hayatımıza girmeye başladı. Gelecekte ise görünen akıllı toplumlar ile insanların ve robotların el ele verip üretim yaptığı bir toplum var olacak.

Endüstri 1.0

Endüstri devrimlerini incelemeye sırası ile başlayalım. Endüstri 1.0 buhar gücünün makinalarda kullanılmasıyla başlamıştır. Kısaca buhar makinalarının çalışma prensibini inceleyecek olursak; sıvı halde bulunan su, kömür, petrol vb. yakıtlar ile su ısıtılır. Isı enerjisini almış olan buharlaşarak genişler ve bir odacığa alınır. Odacıkta soğutulan buhar sıvı hale geçerken bir vakum oluşturur ve bu vakum etkisi ile mekanik enerji elde edilir.

18. yüzyılda buhar gücü ile çalışan makinaların artması ile makineleşme ve sanayileşme hız kazandı. Bu dönemde buhar gücü ile lokomotif ve trenlerde kullanılmaya başlandı. Demiryollarının inşası, büyük ölçekli demir ve çelik üretimi, imalat sanayisinde yaygın makine kullanımı, telgrafın yaygın kullanımı ve petrol kullanımı da bu dönem içerisinde başlamıştır. Endüstri 1.0 deyinde akıllara ilk buhar teknolojisi gelse de rüzgar gücü azda olsa bu dönem içerisinde kullanılmaya başlandı.

Endüstri 2.0

Endüstri 1.0 ile makinalar yaygınlaşmış ve bu makinalar ile elde edilmeye başlandı. Üretilen enerjinin elektrik enerjisine çevrilmesi ve seri üretimin başlamasıyla Endüstri 2.0 devrimi gerçekleşmiş oldu. Elektrik enerjisi ile endüstride elektrik gücü kullanımı artmaya başladı ve Endüstri 2.0’ın en önemli gelişmelerinden birisi de üretim bantları olmuştur. Üretim bantları ile fabrika içerisinde parçaların makinalar arası gidip geldiği bir yapı kazandı ve üretim hızlandı. Yine de bu sistemde insan gücü hala ağırlıktaydı.

Endüstri 3.0

Endüstri 3.0 devrimi, üretime elektronik cihazların yani çeşitli bilgisayar ve mantıksal denetleyici kart yani PLC’nin dahil olması ile gerçekleşmiştir. Artık fabrikalarda makinalar bilgisayar kontrolünde çalışmaya başladı. Belirli bir belleğe ve ihtiyaca göre çeşitli şekilde programlanan bu bilgisayarlar ile üretim daha seri ve verimli bir şekilde gerçekleşmeye başladı. Bu sebeple insan gücüne olan ihtiyaç azalmaya ve makinalar insanları tehdit etmeye başladı. Ülkemizin şu an ki durumuna baktığımızda ağırlıklı olarak sanayimizin endüstri 3.0 içerisinde olduğunu kabul edebiliriz.

Endüstri 4.0

Yakın zaman içerisinde sıkça duyduğumuz endüstri devrimi oldu diyebiliriz aslında. Endüstri 4.0 ilk defa 2011 yılında duyuruldu ve yakın zaman içerisinde de ülkemizde çeşitli programlar ile duyuruları yapıldı. Endüstri 4.0 teknolojiye ve programlamaya olan ilgimden dolayı beni en çok heyecanlandıran endüstri devrimi diyebilirim. Endüstri 4.0 ile nesnelerin interneti yani IoT hayatımıza girmiş oldu. Endüstri 4.0 ile insan gücüne olan ihtiyaç neredeyse ortadan kalkmış oldu diyebiliriz. Neredeyse üretimin büyük bir kısmı bilgisayarlar ve robotlar tarafından yürütülüyor ve bulut teknolojileri sayesinde anlık olarak tüm üretim aşamaları analiz edilebiliyor. Biraz da bireysele indirecek olursak, yavaş yavaş hayatımıza giren akıllı ev sistemleri ile evimizde ki kombimizi yada klimamızı mobil cihazlarımız ile rahatlıkla yönetebiliyoruz.

Endüstri 5.0 & Toplum 5.0

Endüstri 5.0 yada diğer adı ile Toplum 5.0 ilk defa geçtiğimiz yıl, Bilişim Fuarı CeeBIT 2017’de Japonya başbakanından duyduk. Endüstri 5.0 ile, teknoloji insanlar tarafından bir tehdit olarak değil, bir yardımcı olarak tanımlanıyor. Endüstri 4.0’da robotlar seri ve tek tip modelde başarılı bir şekilde üretim yapar iken müşteriden gelen özel taleplerde sıkıntılar oluşuyordu. İşte Endüstri 5.0 ile makina ve insan gücü birleşiyor ve birlikte daha başarılı bir üretim gerçekleşiyor.

Aslında daha detaylı incelenmesi gereken bu devrimleri kısaca sizlere aktarmaya çalıştım. Fırsatım olursa her bir endüstri devrimini tek tek ve detaylı bir şekilde inceleyeceğim yazılar yazmaya çalışacağım. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere…